َمیاز یا میازیس چیست؟
به آلودگی اندامها یا بافتهای بدن حیوانات یا انسان با مراحل نوزادی مگسها، میاز یا میازیس میگویند. میازیس بر اساس محل آلودگی و قرار گرفتن نوزاد در بدن حیوانات به انواع مختلف: میاز پوستی(جلدی)، ، زیر پوستی، بینی ای – حلقی، روده ای- داخلی یا ادراری- تناسلی طبقهبندی میشود.
از لحاظ بیولوژیک طبقه بندی میازها بر اساس ارتباط بین میزبان و انگل انجام میشود. از این دیدگاه میازیس را به میاز اجباری(Obligatory) ، اختیاری (Facultative) و تصادفی(Accidental) تقسیم میکنند. در میازیس اجباری، انگل خارجی برای تکمیل مرحله تکاملی به یک میزبان زنده نیاز دارد. در میازیس اختیاری، انگل در بدن موجود زنده یا مواد بیجان رشد و نمو میکند.
میازیس اختیاری به میازیس اختیاری اولیه و ثانویه تقسیم می شود. در نوع اولیه انگل خارجی به زندگی انگلی خارجی سازش یافته است و توانایی تولید میاز را دارد اما گاهی به شکل گنده خوار در مواد آلی در حال فساد و لاشه حیوانات زندگی میکند. انگل خارجی مولد میازیس ثانویه در حالت طبیعی به شگل گنده خوار زندگی نموده و معمولا نمیتواند میاز ایجاد کند اما ممکن است بطور ثانویه آلودگیهای قبلی موجود زنده را مورد تهاجم قرار دهد.
میازیس تصادفی یا متفرقه(Miscellaneous) بسیار کمیاب بوده و انگل خارجی به شکل تصادفی میازیس ایجاد می کند و ممکن است میزبان نامناسب را مورد حمله قرار داده و یا با بلعیدن تصادفی تخم مگس ها میازیس ایجاد شود.
کدام مگسها در ایجاد میاز نقش دارند؟
سه خانواده مهم مگسها در ایجاد میاز دخالت دارند:
1-خانواده استریده (Oestridae) که مگسهای آن واربل (Warble) یا بوت نامیده می شوند.
2- خانواده کالیفوریده(Calliphoridae) که در این خانواده که چهار جنس کالیفورا ، لوسیلیا ، کریزومیا و کوکلیومیا در ایجاد میازیس جلدی دخالت دارند . از این میان کریزومیا بزیانا و کوکلیومیا هومونیوراکس عامل ایجاد میازیس اجباری و بقیه عامل میازیس اولیه یا ثانویه اختیاری می باشند.
3- خانواده سارکوفاژیده(Sarcophagidae) که در فضولات ، لاشه و مواد آلی فاسد تخم گذاشته و دو جنس سارکوفاگا(Sarcophaga) و ولفارتیا(Wohlfahartia) دارد که دومی در دامپزشکی اهمیت داشته و عامل ایجاد میازیس گوشت می باشد.
چگونه میاز را درمان یا کنترل میکنند؟
مگسها معمولا تخم خود را در زخم موجود روی بدن دام میگذارند که به لارو تبدیل شده و باعث میاز میشود. بنابراین جلوگیری از زخم شدن بدن حیوانات در پیشگیری از میاز موثر است. برای درمان برداشتن نوزاد کرمها از زخم و تمیز کردن آنها و استفاده از مواد اسپری آنتیبیوتیکی یکی از راههای معمول است.
سلام مثل همیشه خوب و کامل بود ...
ممنونم و منتظر مطالب جدید شما هستم ...
پیروز و مانا باشید
ممنون که همیشه از وب لاگ من دیدن می کنید ونظر میدین.
شما هم موفق باشین